Argithea Mountain Race
Στην Καρδιά των Αγράφων. Ανασκόπηση αγώνα και πολλά άλλα
Mετάφραση: Χαρα Θωδη
JUNE 19, 2024 | PETRILO, AGRAFA | 10 MIN
N 39°16'15.7"
E 21°35'45.3"
Όπως πολλές φορές συνηθίζω να κάνω, ξεκίνησα για τον αγώνα με το ποδήλατο. Τη δεύτερη μέρα το απόγευμα, αφού είχα διανύσει 90 χιλιόμετρα, είχα μπροστά μου μια τελευταία, μεγάλη και απότομη ανάβαση. Σχεδόν 1000 μέτρα πάνω, αλλά πίστευα ότι θα έφτανα στο Πετρίλο – την αφετηρία και τον τερματισμό του ορεινού αγώνα της Αργιθέας – εγκαίρως για το βραδινό. Καθώς ανέβαινα αργά στις απότομες πλαγιές, η πίστη μου εξασθενούσε όλο και περισσότερο. Τελικά, αποφάσισα να ελέγξω στον χάρτη, πόσο μακριά ήμουν από τον προορισμό μου. Φανταστείτε την έκπληξή μου όταν αποδείχτηκε ότι δεν μπορούσα να φτάσω στο Πετρίλο μέσω κάποιας ήπιας κοιλάδας. ‘Επρεπε να ανέβω στο πέρασμα του Αγίου Νικολάου σε υψόμετρο 1.500 m και να κατέβω 400 m. Η συνολική ανάβαση δεν είναι 1000 αλλά 1600 m, και η απόσταση δεν είναι περίπου 30 km, όπως νόμιζα, αλλά 45 km. Δεν κατάφερα να το κάνω. Έμεινα μια νύχτα σε ένα εγκαταλελειμμένο ξενοδοχείο, στη μέση του δάσους, κάπου σε υψόμετρο 900 μ. Την επόμενη μέρα έφτασα στο Πετρίλο, ακριβώς στην ώρα για ένα καθυστερημένο πρωινό. Αυτή η αρχική περιπέτεια μου, δείχνει εκ πρώτης όψεως πόσο υποτιμημένα είναι αυτά τα βουνά. Δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι αυτό που απλώθηκε μπροστά μου ήταν τα Άγραφα.
Αργιθέα και Άγραφα
Τα Άγραφα είναι η πιο άγρια και δυσπρόσιτη περιοχή των ελληνικών βουνών. Βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της χώρας, για να το πούμε με απλά λόγια, στο τρίγωνο μεταξύ των πόλεων Μουζάκι, Καρπενήσι και Άρτα. Ένα τέτοιο τρίγωνο που σχεδιάζεται στον χάρτη έχει πλευρές μήκους περίπου 60-70 km, επομένως είναι μια περιοχή αρκετές φορές μεγαλύτερη από τον ορεινό όγκο του Ολύμπου ή ολόκληρη την οροσειρά Τάτρα (Πολωνική και Σλοβακική). Τα στοιχεία για τον αριθμό των κατοίκων δεν είναι ακριβή, αλλά σύμφωνα με τη Wikipedia, η κοινότητα των Αγράφων (μικρότερη από την οροσειρά των Αγράφων) κατοικούνταν από 5.983 άτομα το 2021, γεγονός που δίνει μια μέση πυκνότητα πληθυσμού 6,5 άτομα/km2 (!). Ωστόσο, οι αριθμοί που αναφέρονται δεν δίνουν μια πλήρη εικόνα του πόσο απρόσιτη και απομονωμένη είναι αυτή η περιοχή. Σήμερα, στα Άγραφα υπάρχουν ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι (αν και μερικές φορές γίνονται χωματόδρομοι), αλλά οι κάτοικοι πολλών χωριών πρέπει να οδηγούν δύο ώρες περίπου για να φτάσουν στο πλησιέστερο κατάστημα ή βενζινάδικο! Εντάξει, είμαστε ακόμα στην Ελλάδα, όμως, και σε αυτή τη δίωρη διαδρομή από το σπίτι στο κατάστημα, οι κάτοικοι της περιοχής έχουν τέσσερις ταβέρνες στη διάθεσή τους!
Η Αργιθέα, η οποία έδωσε το όνομά της στο διαγωνισμό, είναι μια περιοχή στο βόρειο τμήμα των Αγράφων και η μεγαλύτερη απόσταση του αγώνα – 30 χλμ. – αν και περιέχει έξι εξαιρετικές κορυφές, δεν έχει παρά τη μορφή ενός εξαιρετικά μικρού κύκλου στον χάρτη των Αγράφων. Επιπλέον, ο κύριος διοργανωτής του διαγωνισμού σχεδίασε εύκολα –και υλοποίησε ως δύο ξεχωριστά πρότζεκτ– τις διαδρομές: Άγραφα 150 km και Άγραφα 300 km, διαμένοντας ακόμα στην πιο άγρια περιοχή της Ελλάδας. Μπορεί τα Άγραφα να μην είναι τα ψηλότερα (ξεπερνούν ελαφρώς τα 2.000 μ.), αλλά οι απότομες πλαγιές τους και οι πολύ βαθιές κοιλάδες των ποταμών κάνουν την περιοχή εξαιρετικά δύσβατη. Επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η λαϊκή ετυμολογία μεταφράζει το όνομα Άγραφα ως α-γράφα, που σημαίνει απερίγραπτο. Και πράγματι, τα Άγραφα δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί πλήρως. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να το παρουσιάσουμε λίγο από την οπτική γωνία ενός δρομέα και ταυτόχρονα εξερευνητή.
Olympus
Mythical Trail
READ MORE
Πώς να διοργανώσετε εναν αγώνα ορεινού τρεξίματος στην Ελλάδα
Peloponnese
READ MORE
Argithea Mountain Race
Lakos Vertical
Η διαδρομή είναι απότομη στην αρχή και διέρχεται μέσα από πυκνό ελατόδασος. Προς το τέλος, το μονοπάτι πλαταίνει, υπάρχει μια έντονα πράσινη θάλασσα από γρασίδι, διάσπαρτη με περιστασιακές συστάδες δέντρων. Ένα τοπίο που γνωρίζω καλά από πολλά μέρη όπου το δάσος επιστρέφει σε μέρη που κάποτε είχαν πάρει τα αιγοπρόβατα, αλλά εξακολουθεί να προκαλεί εκπληκτική εντύπωση. Ειδικά από τη στιγμή που υπάρχουν λίγα δέντρα εδώ- κυριαρχούν ανθισμένα λιβάδια- τίποτα δεν εμποδίζει τη θέα. Τόσο στο δάσος όσο και ψηλότερα, στην αλπική ζώνη, ακολουθούμε ένα στενό, καλοδιατηρημένο μονοπάτι (ανοιγμένο λίγες εβδομάδες νωρίτερα). Η διαδρομή είναι μόλις 3,6 χλμ., οπότε τρέχουμε συνέχεια, ακόμα και στα πιο απότομα σημεία, και ακόμα πιο γρήγορα προς το τέλος, γιατί η κλίση γίνεται αρκετά μικρότερη προς τον τερματισμό. Στο τέλος, με την Παναγιώτα διασκεδάζουμε πολύ, γιατί βλέποντας την γραμμή τερματισμού και τους φίλους μας να μας επευφημούν, αγωνιζόμαστε για να φτάσουμε πρώτοι.
Αυτός ο αγώνας vertical της πρώτης ημέρας, αντανακλά τέλεια αυτό που συνάντησα στα Άγραφα κατά τη διάρκεια του κύριου αγώνα την Κυριακή και για τις επόμενες μέρες, όταν περιπλανήθηκα στις διαδρομές, αδυνατώντας να αποχωριστώ ένα τόσο καταπληκτικό μέρος: βαθιές κοιλάδες καλυμμένες με τεράστια κωνοφόρα δέντρα και ένας απέραντος ουρανός απο πάνω. Όλα καταπράσινα, γιατί παντού υπάρχουν πολλά νερά, πηγές και ποταμάκια.
Αν αυτή η εικόνα δεν σας θυμίζει την κλασική Ελλάδα, όντως δεν είναι. Ακόμη και οι βυθοί των κοιλάδων των ποταμών στην καρδιά των Αγράφων βρίσκονται πολύ ψηλά, περίπου 1000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, και γι’ αυτό δεν υπάρχουν φυλλοβόλα δάση εδώ. Δεν υπάρχουν επίσης τζιτζίκια, πορτοκάλια, ελιές ή αβοκάντο. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά κεράσια που μόλις ωριμάζουν και η θερμοκρασία τον Ιούνιο ήταν πολύ πιο μέτρια από ό,τι στις πεδιάδες.
Tsimi Peak (1911, right) on the Argithea Skyrace route. The mountain in the background is Karava (2184) - the highest peak of all Agrafa
Phaistos Disk
READ MORE
Argithea Skyrace
Η κυριακάτικη εκκίνηση της κύριας απόστασης των 30 χιλιομέτρων (και όλες οι υπόλοιπες αποστάσεις) βρίσκεται επίσης στο Πετρίλο, αλλά σε διαφορετικό μέρος, πιθανότατα πιο σημαντικό, επειδή υπάρχουν περισσότερα κτίρια εδώ, και βρίσκεται η βάση αγώνων και η γραμμή τερματισμού. Το αρχικό κομμάτι της διαδρομής συμπίπτει σε μεγάλο βαθμό με την διαδρομή vertical του Σαββάτου. Το μόνο πράγμα που διαφέρει είναι το ξεκίνημα από την άλλη πλευρά της κοιλάδας, οπότε πρώτα τρέχουμε χαμηλά και περνάμε ποτάμι. Στα επτακόσια μέτρα κάθετου κέρδους, προσθέτουμε 100 επιπλέον στην αρχή. Επιπλέον, η ανηφόρα δεν τελειώνει κάπου στην πλαγιά όπως χθες, τρέχουμε ακόμη πιο ψηλά μέχρι την κορυφή Τσμι. Αυτό μας δίνει μια ανάβαση 1.000 μέτρων στην αρχή, σε μια απόσταση περίπου 8 km! Σαν το ξεκίνημα αγώνα με γοργό ρυθμό δεν έχει!
Παραδόξως, δεν τα πάω τόσο καλά όσο την προηγούμενη μέρα. Δεν τρέχω πλέον όλα τα απότομα τμήματα, παλεύω να μείνω ακριβώς πίσω από τη σύντροφό μου στο τρέξιμο Παναγιώτα και προσπαθώ απεγνωσμένα να εξοικονομήσω δυνάμεις για τις καταβάσεις. Το Argithea Skyrace μερικές φορές διαφημιζόταν ως αγώνας έξι κορυφών. Δεν υπάρχει περίπτωση να μετρήσω αυτές τις έξι κορυφές, μου φαίνεται ότι είναι πολύ περισσότερες ή πολύ λιγότερες, αλλά το μέτρημα είναι λίγο δύσκολο γιατί σε αρκετές περιπτώσεις δεν τρέχουμε στις ίδιες τις κορυφές, διασχίζοντας απότομες πλαγιές. Μάλιστα, στη μνήμη μου έχουν μείνει μόνο δύο τεράστιοι ορεινοί όγκοι: ο αρχικός Τσμι (1911), με ανάβαση 1000 μέτρων και το Βουτσικάκι (2154) στο 20ο χιλιόμετρο του αγώνα, με μια σύντομη αλλά παράλογα απότομη ανάβαση. Ανάμεσά τους υπήρχε πολύ τρέξιμο, 12 km, σχετικά επίπεδο (αφού το Strava μου λέει ότι το χαμηλότερο σημείο σε αυτό το τμήμα είναι στα 1.472 μέτρα) ανοιχτό χώρο με υπέροχη θέα προς όλες τις κατευθύνσεις και ατελείωτες αποχρώσεις πράσινου. Τα μονοπάτια είναι μαλακά, μερικές φορές είναι απλώς κομμένο γρασίδι στο μέρος που τρεχουμε, οπότε τρέχουμε λες και βρισκόμαστε μέσα σε ένα μεγάλο λιβάδι. Στο σημείο αυτό βρίσκονταν αρκετοί φωτογράφοι, οπότε μας άφησαν μια πολύ όμορφη ανάμνηση.
#save_agrafa
Save Agarafa social movement has become one of the most important grass-roots protests against the destruction of nature in Greece. Thousands of activists, local residents and local authorities are constantly protesting against the plans of the government and private investors who want to build huge wind farms (650 windmills) in Agrafa, irretrievably destroying this landscape, unique on a Greek and European scale.
Τριγύρω τα Άγραφα
Έμεινα στα Άγραφα τις επόμενες τέσσερις μέρες. Ο λόγος ήταν για να βοηθήσω στον καθαρισμό των μονοπατιών, αλλά πραγματικά εκεί ήταν το μέρος που ήθελα να βρίσκομαι. Περπάτησα/έτρεξα ξανά όλη τη διαδρομή Argithea Skyrace, τόσο προς την ίδια, όσο και προς την αντίθεση κατεύθυνση. Έτρεξα την απότομη ανάβαση από την κορυφή Βουτσικάκι, που με δυσκόλεψε τόσο πολύ στον αγώνα, σε 17 λεπτά. Άκουσα τις ιστορίες του Σωτήρη, παρακολούθησα τεράστιες τσουλήθρες που μερικές φορές δημιουργούν μεγάλες λίμνες στην περιοχή, επισκέφτηκα τοπικές ταβέρνες και γνώρισα κόσμο. Χάρηκα που αυτή τη φορά έπρεπε μόνο να κατηφορίζω με το ποδήλατό μου, μάλιστα τόσο πολύ που έπρεπε να χρησιμοποιώ φρένο για να μην προσπεράσω αυτοκίνητα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της κατάβασης ένιωσα, οτι όσο περισσότερο κατέβαινα , τόσο πιο πολύ ζέσταινε. Στους θεσσαλικούς κάμπους είχε 35 βαθμούς στη σκιά και τα τζιτζίκια έστηναν χορό. Βρισκόμουν πάλι στην πραγματική Ελλάδα. Και είχαν ήδη αρχίσει να μου λείπουν τα Άγραφα.
Argithea Mountain Race
Απόσταση: 30 χλμ.
Υψομετρικό κέρδος: +2000/-2000 m.
Ημερομηνία: 15-16 Ιουνίου 2024.
Πρόσθετες αποστάσεις: 13 km, +700 m; 5 km, +100 m; Κάθετα +700 μ
Έναρξη/Τερματισμός: Πετρίλο/Άγραφα, Ελλάδα.
Group of friends after finishing Lakos Vertical, the first day of the Argithea Mountain Race