Mieszkam w Grecji od czterech lat. Ponad 90 razy startowałem w zawodach w biegach górskich. Czas zatem na mały przewodnik. Poniżej zamieszczam przegląd ważniejszych greckich biegów górskich, ale tylko tych, w których brałem udział, lub co najmniej znam trasę, bo przebiegłem ją poza zawodami (dwa takie przypadki). Przegląd zawiera podstawowe informacje i krótki opis, w kilku przypadkach jest też link do rozbudowanej relacji, która znajduje się na stronie.
Podoba Ci się moja strona?
O BIEGANIU W GÓRACH GRECJI
82% powierzchni Grecji to góry! W większości dzikiei trudno dostępne, mało znane turystom, o ograniczonej liczbie dróg i ścieżek. Są to generalnie pasma wyższe niż w Polsce i w większości skaliste (choć zupełnie nie przypominają naszych Tatr). Dla biegacza objawia się to tym, że znakomita większość ścieżek jest bardzo kamienista, a więc trudność techniczna tras jest o wiele większa niż w naszym kraju. Niemniej jednak greckie góry są bardzo różnorodne: dosyć wilgotne, liściaste lasy w Rodopach na północy kraju w niczym nie przypominają suchych i bezdrzewnych terenów na wyspach.
Ze względu na bardzo ekspansywną przyrodę i mało uczęszczane przez turystów szlaki najważniejszy element przygotowania zawodów w Grecji to sprzątanie tras. Każdy organizator poświęca temu sporo czasu – sprzątając i wycinając zarośla; inaczej trasa byłaby prawie niemożliwa do pokonania. Są i takie przypadki, że na potrzeby zawodów organizator buduje od podstaw ścieżki lub przywraca do życia szlaki nieużywane od dziesięcioleci. Grecja to prawdziwa terra incognita biegaczy górskich.
Nie należy się obawiać upałów w czasie greckich zawodów: w górach jest zawsze chłodniej, a biegi na wyspach (zwykle na niższych wysokościach) organizowane są wiosną lub jesienią, kiedy temperatury są umiarkowane.
Polscy miłośnicy błotnych kąpieli będą zawiedzeni – w Grecji nie ma błota. Nigdzie!
Warto też wspomnieć, że mimo mniejszej liczby zawodów w biegach górskich niż w Polsce, nad Morzem Egejskim powstała organizacja HARTA skupiająca organizatorów i biegaczy, z własnym systemem oceny osiągnięć zawodników w trakcie zawodów lub treningów. Jest to system podobny do systemu ITRA, ale w formule otwartej, tzn. każdy może w dowolnej chwili wprowadzić na dedykowanej stronie internetowej parametry swojego treningu i sprawdzić swój punktowy rezultat.
A poniżej przegląd ważniejszych zawodów w Grecji, z podziałem na poszczególne regiony. Opisuję tylko biegi, w których brałem udział (ponad 60 startów) lub znam ich trasę, bo pokonałem ją poza zawodami. W kilku przypadkach znajdują się linki do rozbudowanych relacji z zawodów.
ZAWODY NA OLIMPIE
Masyw Olimpu jest prawie tak wielki jak całe Tatry. Mowa tu tylko o zasadniczej części masywu, Olimp przechodzi bowiem płynnie w góry Pieria na północy i masyw Małego Olimpu na południu. Olimp to także miejsce, w którym narodziły się greckie biegi górskie – pierwsze zawody przeprowadzono tu w 1986 r. (ciągle są organizowane), jest również miejscem, gdzie wybór biegów jest największy. Rocznie na Górze Bogów organizowanych jest co najmniej 10 różnych imprez, wiele z różnymi dystansami do wyboru. Żadna jednak z tras tych zawodów nie przebiega przez najwyższy wierzchołek – Mitikas (jest on trudny do zdobycia, wymaga pewnych umiejętności wspinaczkowych), ale dwie trasy wbiegają na drugi co do wysokości szczyt – Skolio (2913 m n.p.m.). Na Olimpie biega się zatem wysoko, w bardzo dużym stopniu powyżej 2000 m. Trasy są bardzo różnorodne: na dole w piętrze gęstych, potężnych lasów nie brakuje miękkich ścieżek, wyżej przeważają kamienie w różnych wersjach, zarówno ruchome i ostre jak brzytwa, jak i bardziej okrągłe. Znajdziecie też na Olimpie ścieżki z drewnianymi stopniami, ale ponieważ od 40 lat stopnie te nie były remontowane, ich obecny stan jest opłakany, co sprawia, że te fragmenty szlaków należą do najtrudniejszych technicznie tras w Grecji.
Olympus Mythical Trail
Dystans: 110 km.
Przewyższenie: +7200/-7200.
Data: W 2024 odwołane;
Next edition: ??.
Dodatkowe dystanse: brak.
Start/meta: Litochoro.
Bieg uznawany za najtrudniejsze zawody w Grecji. Trasa przebiega przez cały masyw Olimpu, wbiegając na drugi co do wysokości wierzchołek – Skolio (2912). Ścieżka to w większości trudne technicznie i kamieniste singe tracki, ale są też miękkie ścieżki wśród lasów. Widoki na Płaskowyżu Muz są zupełnie niesamowite, a potężny 1600-metrowy zbieg (to wartość przewyższenia) do wioski Karya budzi przerażenie. Zawody, w których startowałem siedem razy!
Olympus Marathon
Dystans: 44 km.
Przewyższenie: +3350/-3000 m.
Data: 28-30.06.2024.
Dodatkowe dystanse: Olympus Ultra 70 km; Kopsi ton Aeton 14 km; Melindra Trail 5 km; Olympus Vertical 4,25 km +1000 m
Start: Dion, meta: Litochoro.
Najbardziej prestiżowe i najbardziej międzynarodowe greckie zawody. Zawsze startuje tam cała krajowa czołówka, często także bardzo dobrzy zawodnicy zagraniczni. Cała pierwsza połowa trasy (20 km) to jeden wielki podbieg z poziomu morza na Płaskowyż Muz (ok. 2600 m). Dalej jest karkołomny i piekielnie trudny technicznie zbieg, a na koniec nie mniej trudny odcinek „płaski” (ciągłe zbiegi i podbiegi, chociaż stosunkowo krótkie). Na uwagę zasługuje też dłuższy dystans (który traktowany jest jako mniej ważny), prowadzący w części po o wiele mniej znanych, ale przepięknych, ścieżkach.
Rogkas
Dystans: 41 km.
Przewyższenie: +3450/-3450 m.
Data: 25.01 2025.
Dodatkowe dystanse: brak informacji.
Start/meta: Litochoro.
Zimowe zawody na Olimpie. Zimowe w przypadku Grecji znaczy, że szanse na śnieg są niewielkie (chociaż w tym roku 1/4 trasy była pokryta śniegiem), a temperatura może wynosić 10-15 st. C. Trasa jest znakomicie skonfigurowana, obfituje zarówno w ciekawie podbiegi jak i długie i bardzo szybkie zbiegi. Ścieżki w lesie, w większości miękkie, z niewielką ilością kamieni (oprócz ostatniego zbiegu, który jest super kamienisty!).
Lost Trail
Dystans: 57 km.
Przewyższenie: +4200/-4200 m.
Data: Nie organizowany
Dodatkowe dystanse: brak.
Start/meta: Litochoro.
Zawody rozgrywane jesienią na wschodnich zboczach Olimpu, ze startem i metą w Litochoro. Trasa obfituje w przepiękne leśne single tracki, wznosi się maksymalnie na wysokość 2100 m (czyli nisko jak na Olimp), a więc jest stosunkowo łatwa technicznie i w znakomitej większości bardzo biegowa. We wrześniu nie ma też niebezpieczeństwa upałów, a pogoda jest zwykle bardzo przychylna.
Gulag 100
Dystans: 167 km.
Przewyższenie: +14260/-14260 m.
Data: nieznana.
Dodatkowe dystanse: 33 km, +2870 m.
Start/meta: Ag. Ioanis/Litochoro
Zawody unikalne w skali światowej. Cyfry mówią same za siebie, to nie pomyłka, przewyższenia wynoszą ponad 14 tys. metrów! Trasa to 5 pętli po 33 km, każda kolejna pokonywana w przeciwnym kierunku. Do tego po drodze są dwa potężne i strome podbiegi, jeden o różnicy poziomów 1000 m (na dystansie 5 km), drugi 700 m. Limit 48 godzin na pokonanie całej trasy znaczy, że są to ekstremalnie trudne zawody. Nic dziwnego, że w trakcie dwóch przeprowadzonych do tej pory edycji do mety dobiegło tylko 4 zawodników (łącznie)!
Karya Olympus Trail
Dystans: 25 km.
Przewyższenie +1500/-1500 m.
Data: czerwiec 2024.
Dodatkowe dystanse: 9 km.
Start/meta: Karya
Zawody rozgrywane na południowych, znacznie mniej lesistych zboczach Olimpu. Z tego względu na trasie nie brakuje pięknych widoków i otwartych przestrzeni. Co ciekawe, na potrzeby zawodów lokalni organizatorzy wybudowali prawie całą trasę od podstaw lub przywrócili do życia ścieżki od dawna nie używane. Dzięki temu zawodnicy mają możliwość biegania po trasach specjalnie przygotowanych pod kątem biegania (ogromna ilość zakrętów jest np. w odpowiedni sposób wyprofilowana). Start i meta w małej wiosce zagubionej wśród gór.
Goumarostali Vetical Mile
Dystans 4,7 km.
Przewyższenie +1520m
Data: październik 2024
Dodatkowe dystanse: brak.
Start: Prionia/Litochoro, meta: Płaskowyż Muz.
Jedyne na świecie (!) zawody na jedną milę w pionie. Jest wiele zawodów typu vertical kilometer, ale ITRA notuje tylko jedną pionową milę. Powiedzieć, że trasa jest stroma to nic nie powiedzieć. Na początku przez las, później cały czas ostrym grzbietem, z przepaściami po obu stronach. na koniec jest też odcinek prawdziwej wspinaczki skałkowej (ale zabezpieczony liną).
Faethon Sky Race
Dystans: 25 km.
Przewyższenie: +1800/-1800 m.
Data: 14.07.2024.
Dodatkowe dystanse: 14 km
Start/meta: Kokkinopilos.
Zawody, które jeszcze do poprzedniego roku miały dystans maratoński, w tym roku skrócony do 25 km. Trasa powadzi po rzadko uczęszczanych „ścieżkach” w zachodniej części Olimpu. Ścieżki są w cudzysłowie, bo na dużej części trasy nie ma żadnej ścieżki, biegnie się po prostu po kamieniach, chociaż trasa jest świetnie oznaczona, na stałe pomalowanymi na kamieniach znakami. Start i meta w tradycyjnej wiosce Kokkinopilos na wysokości 1000 m.
ZAWODY W GÓRACH PINDOS
Cały zachód Grecji to potężne, ciągnące się kilometrami od granicy z Północną Macedonią do Zatoki Korynckiej góry Pindos. W większości zalesione, w partiach szczytowych przypominają nasze Bieszczady czy raczej Karpaty Wschodnie i Południowe w Rumunii, bo ich piętro hal górskich obejmuje znacznie większe niż u nas obszary. Kiedyś był to rejon intensywnego pasterstwa, a więc dużej ilości ścieżek, od kilku dziesięcioleci szlaki zarastają trawą i drzewami, i są już właściwie niewidoczne. O tym, jak dziki jest to obecnie obszar, najlepiej świadczy fakt, że długodystansowy szlak przez góry Pindos (Pindos Trail) budowany jest – właściwie przez jednego pasjonata z pomocą wolontariuszy – dopiero współcześnie, a więc prawie sto lat później niż Główny Szlak Beskidzki w Polsce.
Góry Pindos położne są daleko od dwóch głównych lotnisk w Grecji: Aten i Salonik, na dojazd trzeba zarezerwować nieco więcej czasu, chociaż stosunkowo nowa autostrada Egnatia Odos z Salonik zdecydowanie ułatwia sprawę.
Zagori TeRA
Dystans:60 km.
Przewyższenie: +4290/-4290 m.
Data: 20-21.07.2024.
Dodatkowe dystanse: 33 km, +2100m; 21 km, +1170 m; 10 km, +430 m.
Start/meta: Tsepelovo.
Zawody rozgrywane w zachodniej Grecji, wśród przepięknych krajobrazów Gór Pindos. Zagori to słowo pochodzenia słowiańskiego i znaczy oczywiście kraina „za górami”. Trasa prowadzi m.in. dnem jednego z najgłębszych w Europie wąwozów – Vicos, z białymi ścianami o wysokości nawet 1300 m. Niezwykłe są też wioski mijane po drodze, ze świetnie zachowana tradycyjną architekturą i kamiennymi drogami: Papingo, Monodendri czy Kapesovo.
URSA Trail
Dystans: 40 km.
Przewyższenie +2700/-2700 m.
Data: 24-26.05.2024.
Dodatkowe dystanse: 21 km, +1150 m; 11km, +664 m; Vertical 4,7 km, + 860 m.
Start/meta: Metsovo.
Ultra Ursa to zawody rozgrywane także w Górach Pindos, w środkowej Grecji. Okolica jest bardziej dzika niż na trasach Zagori, a miejscowości po drodze znacznie mniej. Trasy są też nieco łatwiejsze technicznie, z przewagą leśnych szlaków. Jeszcze do zeszłego roku rozgrywany był pod koniec sierpnia także dystans 100km. Podobno nie będzie więcej organizowany, ale wierzę, że organizator jeszcze zmieni zdanie. To była piękna trasa!
Naoussa Vermio Trail
Dystans: 44 km.
Przewyższenie: +3000/-3000 m.
Data: 13-15.09.2024.
Dodatkowe dystanse: 24 km, +1400m,; 10 km, +550 m;
Start/Meta: Naoussa, Północna Grecja.
Zawody rozgrywane w górach Vermio na północy Grecji, wśród pięknych liściastych lasów. Najbardziej charakterystyczna cechą są miękkie, super szybkie ścieżki, chyba jedyne tak wygodne wśród greckich zawodów biegowych. Start i meta w dużym, zielonym parku nad rzeką, kilka kilometrów za miastem Naoussa.
Herkules Mountain Marathon
Dystans: 42 km.
Przewyższenie +2930/-2930 m.
Data: 14-15.09.2024.
Dodatkowe dystanse: 16 km; 6km;
Start/meta: Ypati, Góry Oiti, Centralna Grecja
Góry Oiti znajdują się w centralnej Grecji. Mają nieco ponad 2 tys. metrów wysokości, ale otoczone są znacznie wyższymi pasmami Parnas, Giona i Varvousia (wszystkie powyżej 2400m) , dlatego widoki są we wszystkich kierunkach obłędne. Tym bardziej że trasa prowadzi w dużej części przez otwarte przestrzenie, pokryte tylko trawami. Przeważają oczywiście single tracki, jak na Grecję, całkiem szybkie i wygodne.
Tihio Race
Dystans 100 km (trzydniowe zawody etapowe).
Przewyższenie: +5350/-5350 m.
Data: 18-20.10.2024.
Dodatkowe dystanse: 51 km, +2850 m; 30 km, +1530 m; 20 km, 900 m.
Start/meta: Tihio, Południowy Pindus.
Tihio Diskouri to mała wioska w górach południowej Grecji, w pobliżu Zatoki Korynckiej. Na początku maja góry są tam bardzo zielone, pełne liściastych lasów. Mała wioska organizuje w ciągu roku kilka różnych zawodów w biegach górskich (w tym najdłuższe zawody biegowe w Grecji – 250 km we wrześniu), a nawet zawody rowerów górskich. Opisywany tu wyścig etapowy, w formule (20+50+30 km) to jedyna taka impreza w Grecji.
Grammos Mountain Run
Dystans: 21 km.
Przewyżższenie: +1490/-1490 m.
Data: cerwiec 2024.
Dodatkowe dystanse: 10 km, 5 km.
Start/meta: Plikati, Epirus
Zawody w jednym z najbardziej odległych miejsc w greckich górach, na granicy z Albanią. Piękne lasy jodłowe i dużo otwartej przestrzeni z zielonymi łąkami. Alpejski, skalisty krajobraz. Start i meta w małej wiosce Plikati.
Karpenisi Trail
Dystans: 26 km.
Przewyższenie: +1860/-1860 m.
Data: 6.09.2024.
Dodatkowe dystanse: 13 km, +980 m; 6 km, 470 m;
Start/meta: Megalio Chorio/Karpenisi, Centralna Grecja
Zawody rozgrywane w południowej części gór Pindos, na zboczach przepięknej i skalistej góry Kaliakuda. Okolica nazywana jest czasami grecką Szwajcarią, nawet doliny położone są dosyć wysoko nad poziomem morza. Rejon jest ciągle trudno dostępny, na uboczu popularnych szlaków. Ścieżki trudne technicznie, ale końcowy zbieg do mety (6 km) bardzo szybki.
Argithea Mountain Race
Dystans: 30 km.
Przewyższenie: +2000/-2000 m.
Data: 15-16 czerwca 2024.
Dodatkowe dystanse: 13 km, +700 m; 5 km, +100 m; Vertical +700 m
Start/Meta: Petrilo/Agrafa, Central Greece
Agrafa to najbardziej dzikie i niedostępne góry w Grecji. Znajdują się w centralnej części kraju, pomiędzy miastami Muzaki i Karpenisi. Argithea to niewielki obszar w górach Agrafa. Na trasach dominują miękkie ścieżki, nawet trawiaste na terenach otwartych. Są to zawody ekstremalnie górskie, z dużą ilością przewyższeń. Na trasie nie ma ani jednej wioski, ale widoki są piękne, a w połowie czerwca jest tam bardzo zielono.
ZAWODY NA KRECIE
Kreta jest największą z greckich wysp. Ma też spore środowisko biegowe, w dużym stopniu międzynarodowe. Kreta jest bardzo górzysta (najwyższy szczyt – Psiloritis 2456m) i ma ogromna ilość ścieżek biegowych. Duża część tych ścieżek jest bardzo trudna technicznie. Kreta ma największą w Grecji ilość kamieni na metr bieżący ścieżki! Najlepszym miejscem do biegania na Wyspie są Białe Góry (Lefka Ori) rozciągające się na południe od miasta Chania. Miejsce to oferuje zarówno niesamowicie trudne ścieżki wysokogórskie w rejonie zwanym Madara (najwyższe partie Białych Gór), łatwiejsze szlaki poprowadzone niżej położonymi dawnymi drogami zwanymi kalderimi czy niezwykle ekscytującą i widokową ścieżkę nadmorską oznaczoną jako międzynarodowy szlak E-4.
Kreta ma tez niezliczoną ilość wąwozów (z najsłynniejszym wąwozem Samaria na czele), które świetnie nadają się do biegania (szczególnie Samaria, Agia Irini i Imbros). Na Krecie prawie nie ma lasów, więc wszystkie ścieżki są bardzo widokowe.
Na Wyspie rozgrywanych jest całkiem sporo zawodów, a ich liczba w ostatnim latach nawet wzrasta. Ciągle najdłuższy dystans oferuje Sfakia Sky Marathon (44 km) i wygląda na to, że trudno byłoby przeprowadzić dłuższe zawody ze względu na wyjątkowo trudne ścieżki.
Sfakia Sky Marathon
Dystans: 44,1 km.
Przewyższenie: +3050/-2480 m.
Data: 26-27.10. 2024.
Dodatkowe dystanse: Vertical 4,9 km, +680m.
Start: Loutro, meta: Anopoli.
Zupełnie wyjątkowe zawody rozgrywane na Krecie. Zawodnicy startują z poziomu morza (dokładnie bezpośrednio z promu) i wbiegają na najwyższy szczyt Białych Gór – Pachnes (2453). Krajobraz w rejonie najwyższych szczytów (jest ich wiele) jest całkowicie księżycowy – jedyne takie miejsce w skali europejskiej. Są też niesamowite widoki na Morze Libijskie z niezliczoną ilością zatok (oczywiście jak nie ma mgły).
Sitia Geopark Trail
Dystans: 32 km.
Przewyższenie +1040/-1040 m
Data: 13.10.2024.
Dodatkowe dystanse: 6 km; 1 km; bieg dla dzieci
Start/meta: Kato Zakros
Zawody rozgrywane w najbardziej na wschód wysuniętym zakątku Krety. Region Sitia jest prawie tak suchy i pozbawiony drzew jak Białe Góry w których rozgrywany jest Sfakia Sky Marathon. Start i meta na plaży, po drodze jeden z tak charakterystycznych dla Krety wąwozów – Deads Gorge, trudne technicznie ścieżki pełne ostrych jak brzytwa kamieni i mini płaskowyże położone wśród gór. Kato Zakros to także miejsce gdzie odkryto jeden z pałaców kultury minojskiej, przyjazd na zawody można więc połączyć ze zwiedzaniem.
Minoiko Monopathi
Dystans: 26,5 km.
Przewyższenie : +1500/-1500 m.
DatA: 3.03. 2024.
Dodatkowe dystanse: 12,5 km, +650m.
Start/meta: Mithi, Jerapetra.
Przepiękne zawody we wschodniej części Krety. Ich wyjątkowość polega na tym, że trasa w większości przebiega przez lasy (to wyjątek na Krecie), jest więc bardzo dużo miękkich i szybkich ścieżek, ale nie brakuje też dróg gruntowych. Oczywiście, są i piękne widoki, bo ścieżka na pewnym odcinku prowadzi wzdłuż krawędzi Wąwozu Sarakino. Mimo, ze trasa osiąga wysokość 1200 m. n.p.m. na początku marca nie ma tam śniegu, a temperatura sięga 20 st. C.
Samaria Run
Dystans: 21 km.
Przewyższenie : +1350/-1350 m
DatA: 12.05.2024
Dodatkowe dystanse: 7 km;
Start/meta: Omalos
Zawody odbywają się w wąwozie Samaria, najsłynniejszym i najbardziej spektakularnym ze wszystkich wąwozów na Krecie. Dodatkową atrakcją jest fakt że trasa prowadzi częściowo ścieżką, która normalnie jest niedostępna dla turystów. Trasa nie należy do najtrudniejszych na Krecie, zbieg w wąwozie prowadzi bardzo dobrze utrzymanym szlakiem a w drugiej części dystansu jest nawet (bardzo szybki ) odcinek po drodze gruntowej.
Zawody mają najbardziej spektakularne miejsce wręczenia nagród: nad samą krawędzią głębokiego klifu z oszałamiającym widokiem na poszarpane, prawie pionowe ściany szczytu Gigilos.
Chania Trail Event
Dystans: 11,3 km.
Przewyższenie : +550/-550 m.
Data: 8.06. 2024.
Dodatkowe dystanse: 6,3 km, +330m.
Start/meta: Nerokouro, Chania.
Zawody po raz pierwszy organizowane w 2024 roku, 7 km od centrum miasta Chania. Organizatorem jest Arkalos Team – zespół odpowiedziany za organizację zawodów Sfakia Sky Marathon. Chania Trail Event to zawody, które są najlepszym przykładem rozwój środowiska biegowego na Krecie. Trasa przebiega na zboczach stromej góry Zourva, miedzy wioskami Nerokouru i Malaxa – jest to najważniejsze miejsce treningów biegaczy górskich z Chani. Ścieżki są wąskie i kamieniste, ale szybkie – szczególnie że na okoliczność zawodów zostały uporządkowane i oczyszczone z kamieni (tych większych).
Retzakas Trail Run
Dystans: 24,2 km.
Przewyższenie : +1250/-1250 m
Data: 2.02.2025
Dodatkowe dystanse: 6,8 km;
Start/meta: Plokamiana
Zawody rozgrywane w środku kreteńskiej zimy w zachodniej części Wyspy, wśród niewysokich wzgórz. Trasa należy do najłatwiejszych na Krecie, przebiega na wysokości 500-600 m n.p.m. i składa się w większości z dróg gruntowych; nie ma stromych podbiegów ani zbyt wiele technicznych fragmentów. Środek zimy na Krecie oznacza, że na trasie nie śniegu, a temperatura wynosi około 15 st. C.
Crocodile Trail
Dystans: 20,5 km.
Przewyższenie: +1200/-1200 m.
Data: 31.03. 2024.
Dodatkowe dystanse: 9,3 km, +337m.
Start: Sougia, meta: Paleochora.
Krótkie, trudne i przepiękne zawody. Trasa przebiega w dużej cześci ścieżką nadbrzeżną, międzynarodowym szlakiem E-4, na południowo- zachodnim skraju Wyspy. Jest to jedna z najpiękniejszych ścieżek na Krecie. Trasa jest bardzo trudna technicznie, obfituje w niezliczoną ilość kamieni wszelkich możliwych rodzajów. Do tego najtrudniejsze podbiegi znajdują sie na samym końcu. W moim prywatnym rankingu drugie po Sfakia Sky Marathon zawody na Krecie. Na pewno warto spróbować!
ZAWODY NA INNYCH WYSPACH
Grecja ma niezliczoną ilość wysp i całkiem sporą liczbę rozgrywanych na nich zawodów, która w ostatnich latach nawet wzrasta. Ewidentnie stoi za tym chęć rozszerzenia oferty turystycznej tych miejsc. Większość zawodów na wyspach rozgrywanych jest na dystansie ok. 20 km, nie brakuje też dystansów krótszych dla początkujących.
Choć wyspy i zawody są oczywiście różne, mają one kilka cech wspólnych. Przede wszystkim można liczyć na piękne widoki. Na wyspach praktycznie nie ma lasów, nic więc nie zasłania świata wokół. Z bardzo wielu miejsc na trasach widać błękit morza, w wielu przypadkach po obu stronach (wyspy nie są duże, poza Kretą oczywiście). Po zawodach można spokojnie wskoczyć do morza, zawsze jest jakaś plaża w okolicy.
Z tego samego powodu biegi na wyspach można połączyć z wyjazdem rodzinnym na wczasy. Jakby szczęścia było jeszcze mało, organizatorzy wydarzeń na wyspach są – nawet jak na Grecję – wyjątkowo gościnni, zapewniając wiele dodatkowych atrakcji (na Amorgos tradycyjna uczta i regionalne tańce do białego rana).
Hydra Trail Event
Dystans 38 km.
Przewyższenie +2000/-2000 m
Data: 13-14.04.2024.
Dodatkowe dystanse: 18 km, +1015m; 5 km, +156 m; bieg dla dzieci
Start/meta: Hydra
Zawody rozgrywane na wyspie bez samochodów. Brak samochodów oznacza, że wyspa jest bardzo czysta i posiada ogromną sieć szlaków turystycznych i tras biegowych. Piękne zatoki i półwyspy oraz duża ilość mniejszych wysepek dookoła. Najpiękniejsza trasa zawodów biegowych, w których miałem okazję uczestniczyć!
Amorgos Trail Challenge
Dystans 19 km.
Przewyższenie +850/-900 m.
Data: 10-11.05.2024.
Dodatkowe dystanse: 7,5 km, +350m; vertical; bieg dla dzieci.
Start: Monastery of Panagia Hozoviotissa, meta: Aegiali Bay.
Amorgos to jedna z wysp archipelagu Cykladów, położona na samym południowym jego krańcu. Słynie z pięknych kolorów i… błękitu morza. U wybrzeży kręcono m.in. film Big Blue. Oprócz głównego dystansu bardzo ciekawy jest się vertical, rozgrywany na małej wysepce Nikaria obok Amorgos, który nie do końca jest verticalem, bo trzeba także zbiec na dół. Tyle tylko, że na Nikarii zupełnie nie ma ścieżek, na górę (i na dół) można pobiec dowolną drogą.
Corfu Mountain Trail
Dystans: 103 km.
Przewyższenie: +4200/-4200.
Data: 26-27.04.2025.
Dodatkowe dystanse: 40 km, +2200m; 20 km, +1200 m; 10km, 300 m.
Start: Ipsos Port, meta: Corfu Liston
Korfu to najdalej na północ wysunięta grecka wyspa na Morzu Jońskim. Zachodnie wiatry przynoszą tam obfite opady deszczu (znacznie większe niż w Polsce), dlatego wyspa jest bardzo zielona; ma też ogromną ilość gajów oliwnych, a drzewka oliwne są tam wyjątkowo wysokie (nawet 20 m). W takich warunkach rozgrywany jest ten bieg. Początkowo trasa prowadzi przez najwyższe góry na wyspie i obfituje w piękne wąskie ścieżki, w drugiej drugiej części trasy przeważają gaje oliwne. Tyle tylko, że drogi wśród gają oliwnych pokryte są asfaltem lub betonem. Jest to górski bieg ultra z największym odsetkiem asfaltu w jakim miałem przyjemność uczestniczyć (coś jak polska Łemkowyna).
Skiathos Trail Run
Skiathos Trail Run to zawody organizowane na jednej z wysp archipelagu Sporadów – tej położonej najbliżej Półwyspu Pelion. Wyspa jest bardzo zielona, pełna sosnowych lasów i dość pagórkowata. Trasa składa się głównie z wąskich ścieżek, ale są też bardzo wygodne drogi gruntowe. Dzięki temu trasa jest bardzo szybka i prawie w całości biegowa. Miasteczko Skiathos tętni życiem i jest pełne turystów. Piękne plaże na całej wyspie sprawiają, że jest ona atrakcyjna na rodzinne wakacje z zawodami biegowymi jako miłym dodatkiem.
ZAWODY W RODOPACH
Rodopy ciągną się przez wiele kilometrów na granicy Grecji i Bułgarii. Jak na Grecję są stosunkowo niskie, nie przekraczają bowiem 2000 m n.p.m. Z punktu widzenia historii przypominają nasze Bieszczady – klasyczny obszar czystek etnicznych, tyle tylko że o wiele bardziej brutalnych niż w Polsce i przeprowadzanych ponad 100 lat temu. Niemniej góry te są w dalszym ciągu prawie zupełnie puste. Przyroda jest tam bardzo ekspansywna, opanowuje z ochotą tereny opuszczone przez ludzi. Przeważają lasy dębowe i bukowe w różnych postaciach, jednak nie brakuje skał i głębokich wąwozów.
ROUT Classic 100 miles
Dystans: 182 km.
Przewyższenie: +9000/-9000 m.
Data: 18-20.10.2024.
Dodatkowe dystanse: brak.
Start/meta: Haidou, Rodopy.
Rodopi Ultra Trail to pierwsze w Grecji zawody stumilowe (ale nie jedyne obecnie). Rozgrywane jak nazwa wskazuje w Rodopach, w północnej Grecji, blisko granicy z Bułgarią. Region przypomina w pewnym sensie polskie Bieszczady – też jest historycznym obszarem czystek etnicznych (tylko na większą skalę niż w Polsce), a więc podobnie jak w Bieszczadach jest tam zupełnie pusto. Na całej trasie znajduje się tylko jedna wioska. Przeważają stosunkowo młode dębowe lasy i miękkie ścieżki (rzadkość w Grecji), a ze względu na jesienna porę hasło zawodów to „Hello Darkness…”
Virgin Forest Trail
Dystans: 162 km.
Przewyższenie: +6863/-6863 m.
Data: 11-13.10.2024.
Dodatkowe dystanse: 110 km +4675 m; 46 km +1930 m;
10 km.
Start/meta: Paranesti, Rodopy
Zawody rozgrywane na bardzo podobnej trasie jak Rodopi Ultra Trail (!), ale w odwrotnym kierunku; inne jest również miejsce startu – tym razem prawdziwa miejscowość, oraz początek i koniec trasy. To, że dwa stumilowce rozgrywane są w październiku, w odstępie tygodnia, na bardzo podobnej trasie, najlepiej świadczy o popularności tego rodzaju klimatów w Grecji.
ZAWODY NA PELOPONEZIE
Peloponez to przepiękny obszar Grecji z ciepłym klimatem, szczególnie jesienią, i wiosną i z ogromną ilością gór. Jest to też obszar spokojny, bez masowej turystyki, w wielu miejscach łatwo spotkać tradycyjną kamienną architekturę, a najdalej wysunięty na południe Półwysep Tenaro może śmiało współzawodniczyć w konkursie na najpiękniejsze miejsce nad Morzem Egejskim. Jak na razie nie odbywa się tam zbyt wiele zawodów w biegach górskich. Taygetos Challenge jest chlubnym wyjątkiem, od wielu lat jest to impreza słynna w całej Grecji i z pewności godna polecenia.
Taygetos Challenge
Dystans: 37 km.
Przewyższenie: +2154/-2154 m.
Data: 23-24.03.2024.
Dodatkowe dystanse: 20 km, +1089 m; 10 km, +460; Vertical 0,650 km +150 m.
Start/meta: Kardamili
Zawody rozgrywane w zachodniej części Peloponezu, w sercu historycznej krainy Mani – słynnej z architektury z szarego kamienia i tzw. wież mieszkalnych. Miejsce startu – wioska Kardamili jest przepięknie położona w nadmorskiej kotlinie otoczonej górami Tajget. Trasa prowadzi początkowo wśród gajów oliwnych, później wśród mieszanych lasów. Po drodze jest też kilka starych wiosek. Kilkanaście kilometrów przed metą to ciągły zbieg, z widokiem na Morze Śródziemne. Zawody odbywają się pod koniec marca, kiedy wiosna jest tam w rozkwicie. Nigdy nie widziałem tyle kwiatów na trasie biegu górskiego.
Artemisio Mountain Running
Dystans: 26 km.
Przewyższenie: +1600/-1600 m.
Data: 1.12.2024.
Dodatkowe dystanse: 12 km.
Start/meta: Karia, Argolida.
Drugie zawody godne polecenia na Peloponezie. Organizowane na początku grudnia, ale na południu Grecji to ciągle jesień, szanse na śnieg są minimalne. Najwyższy punkt trasy ma ponad 1700 m wysokości, jest nieco skalisty, więc prze krótki odcinek trasa przypomina sky running. W większości jednak jest stosunkowo łatwa technicznie.
ZAWODY NA PÓŁWYSPIE PELION
Półwysep Pelion znajduje się w środkowej Grecji, w okolicy miasta Volos, prawie w połowie drogi między Salonikami a Atenami. Występują tam ogromne połacie lasów liściastych, oczywiście góry (1700 m) ale także duże ilości sadów owocowych i gajów oliwnych. Tradycyjne systemy nawadniania (za pomocą wąskich kamiennych kanałów) sprawia że jest tam bardzo zielono – szczególnie na wiosnę. Atrakcją turystyczną jest jedna z dwóch czynnych w Grecji kolejek wąskotorowych (zobacz tutaj). Kraina znana jest także z wielu mrocznych mitów, dotyczących przede wszystkim centaurów czyli pół-ludzi pół-koni.
Ultra Trail Pelion
Dystans: 24 km.
Przewyższenie: +1150/-1150 m.
Data: 28.09.2024.
Dodatkowe dystanse: Ze względu na ogromne zniszczenia ścieżek i dróg w czasie powodzi z 2023 roku tylko dystans 20 km zostanie zorganizowany.
Start/meta: Portaria-Makrinitsa.
Zawody rozgrywane w północnej części Półwyspu Pelion, pod koniec listopada, więc bywa rzeczywiście nieco mrocznie, a czasami także zimno. Trasy to większości miękkie ścieżki leśne, pełne liści o tej porze roku. Trasa przebiega zarówno przez średniej wielkości góry (1400 m) jak i nadmorskie plaże. W okolicach wiosek ogromne ilości dojrzewających właśnie pomarańczy, jabłek (już nieco przejrzałych) i oliwek.
Kentavros Trail Pelion
Dystans: 42,2 km.
Przewyższenie: +1417/-1417 m.
Data: czerwiec 2024.
Dodatkowe dystanse: 23,5 km, 6 km
Start/meta: Agria.
W czerwcu na Półwyspie Pelion jest ciągle bardzo zielono. Oprócz zawodów Tihio Race to najbardziej zielona trasa zawodów jaką miałem okazję przebiec. Wielką atrakcją są przepiękne, wąskie ścieżki, po drodze nie brakuje jednak urokliwych miejscowości z tradycyjną architekturą. Trasa zawodów zaczyna się i kończy w nadmorskiej wiosce turystycznej Agria, kilka kilometrów na południe od miasta Volos.
